Jazda z zapchanym filtrem DPF

Ze względu na popularność samochodów z silnikiem diesla, wiele osób obecnie ma w swoich samochodach filtr cząstek stałych (DPF) w układzie wydechowym swoich silników. Dość powszechną wiedzą jest, że filtry takie mają tendencję do zapychania się, warto wiedzieć jak rozpoznać taki stan.

Dlaczego i od kiedy stosuje się filtry DPF

Filtry cząstek stałych w samochodach osobowych mają już dość długą historię, pierwsze modele z tym rozwiązaniem pojawiły się na rynku w roku 2000, gdy koncern PSA (Peugeot, Citroen) wprowadził na rynek silniki HDI FAP, z filtrem cząstek stałych typu mokrego. Działanie to miało pozwolić na spełnienie silnikom koncernu normy Euro 5, chociaż wówczas obowiązywała dopiero norma Euro 3. Norma Euro 5 obowiązuje od roku 2009 i od wtedy wszystkie silniki wysokoprężne w samochodach osobowych posiadają filtr cząstek stałych. W samochodach ciężarowych takie filtry obowiązkowe są już od 2003 roku.

Filtry te postanowiono zastosować w samochodach, ze względu na poznanie znaczenia cząstek stałych dla powstawania smogu, oraz uświadomienia sobie ich szkodliwości dla organizmów żywych. Cząstki stałe są to produkty spalania oleju napędowego w formie cząsteczek węgla, czyli sadzy. Do cząsteczek tego typu przyłączają się natomiast często inne zanieczyszczenia, takie jak wielkopierścieniowe węglowodory aromatyczne (rakotwórcze) czy tlenki siarki i azotu. Filtr cząstek stałych ma eliminować je ze spalin i dzięki swojej konstrukcji zamieniać w mniej szkodliwe substancje. Węgiel wypalany jest w formie dwutlenku węgla.

Objawy zapchanego filtra DPF

Z czasem w filtrze gromadzi się nie tylko sadza, ale także popioły z niepalnych frakcji gromadzonych cząstek, a niekiedy także inne substancje które dostały się tam z powodu niesprawności silnika (np. olej silnikowy) prowadzi to do jego zapchania. Współczesne samochody w większości przypadków zakomunikują taki stan poprzez wyświetlenie odpowiedniego komunikatu lub zapalenie właściwej kontrolki z piktogramem filtra. Dzieje się tak, ponieważ fabryczne sposoby wypalania są inicjowane dzięki wskazaniom czujników ciśnienia gazów spalinowych znajdujących się przed i za filtrem. Jeżeli takiego komunikatu nie dostaniemy, to objawami zapchania filtra może być wyraźny spadek mocy i zwiększenie zużycia paliwa, oraz częste przechodzenie samochodu w tryb awaryjny – czyli takim w którym moc i zakres działania niektórych elementów silnika jest ograniczany przez sterownik w celu ograniczenia uszkodzeń silnika spowodowanych awarią – niezbędna jest kompleksowa diagnostyka filtra DPF. Stan taki zwykle jest sygnalizowany na tablicy rozdzielczej lub ekranie centralnym pojazdu.

Skutki jazdy z zapchanym DPFem

Jazda z zapchanym filtrem DPF po pierwsze wyraźnie zwiększa obciążenie silnika, wydalenie z silnika spalin przez zapchany filtr jest trudniejsze, spaliny wypływając z cylindrów napotykają znaczący opór, taki sam opór stawiają wypychającym je tłokowi, co prowadzi do szybszego zużycia wszystkich elementów układu korbowo-tłokowego. Ponadto sterownik silnika będzie często próbował procedury wypalania, która zwykle wiąże się z dodatkową dawką paliwa podawaną w suwie wydechu, zbyt częste wypalanie filtra DPF prowadzi do gromadzenia się oleju napędowego w oleju silnikowym i nadmiernym rozrzedzeniu, a więc i pogorszeniu się właściwości smarnych tego ostatniego, co może prowadzić nawet do zatarcia silnika. Ponadto częsta jazda w trybie awaryjnym, w którym samochód nie pracuje w sposób optymalny, prowadzi do powstawania nagarów i zanieczyszczeń, które także w konsekwencji przyspieszają zużycie silnika.

Ile kosztuje wymiana filtra

Jedną z możliwości w takim wypadku jest wymiana filtra DPF na nowy. Ceny takiej usługi są bardzo zróżnicowane, zakup oryginalnego filtra do większości marek samochodów to koszt około 4 do 5 tysięcy złotych. Dużo tańsze są coraz powszechniej spotykane zamienniki, które można zakupić za około 1200 – 2000 zł. Ceny będą różnić się w zależności od marki, do popularniejszych samochodów zwykle dostępny będzie większy wybór zamienników w niższych cenach. Ostatnią opcją jest filtr regenerowany, który przy zastosowaniu odpowiednich metod jest równie sprawny co filtr nowy, koszt takiego filtra nie powinien przekroczyć kilkuset złotych.

Do ceny samego filtra należy doliczyć jeszcze koszty montażu i demontażu, różnią się one w zależności od samochodu. Często demontaż filtra wymaga demontażu elementów zawieszenia, opuszczenia ramy pomocniczej silnika i innych pracochłonnych zabiegów, dlatego kwota ta nie jest stała. Autoryzowane stacje obsługi mogą za taką usługę zażądać zapłaty w wysokości 1-2 tysięcy złotych, warsztaty niezależne nie powinny przekroczyć połowy tej kwoty, przy czym będzie to silniej zależne od skomplikowania samej operacji w danym modelu.