Jak wymusić wypalanie DPF?

Filtry cząstek stałych z natury gromadzą w sobie zanieczyszczenia którym mają nie pozwolić na przedostanie się do atmosfery, w związku z czym po pewnym czasie nagromadzenie jest tak duże, że utrudnia pracę silnika i samego filtra. Wówczas musi nastąpić wypalenie się tych zanieczyszczeń poprzez podniesienie temperatury spalin. Producenci w swoich silnikach wprowadzają tryby pracy, które służą do czyszczenia filtra, mogą one zostać zainicjowane w różnym momencie, a ich przerwanie poprzez wyłączenie silnika może generować błędy w sterowniku, które doprowadzą do zablokowania tej procedury. Warto więc wiedzieć jak i kiedy taki proces zachodzi.

Jak rozpoznać wypalanie filtra DPF

Tak naprawdę w większości przypadków nie zorientujemy się, że proces ten zachodzi. DPF jest wypalany co kilkaset kilometrów, jeżeli czujniki ciśnienia gazów spalinowych przed i za filtrem wyczują zbyt dużą niedrożność DPF, a obciążenie silnika będzie odpowiednie, to sterownik zainicjuje proces polegający zwykle na dotrysku w fazie wydechu dodatkowej dawki paliwa do komory spalania, która jest wysysana przez zawór wydechowy, zapala się w gorącym kolektorze i podnosi temperaturę filtra. Taki proces najczęściej nie będzie miał znaczących objawów, ani nie zaowocuje dodatkowym komunikatem.

Inna sytuacją jest gdy w filtrze nagromadzi się więcej zanieczyszczeń i wypalanie musi być nieco bardziej intensywne, wtedy zwykle na desce rozdzielczej pojawi się odpowiednia kontrolka, lub ekran wyświetli stosowny komunikat. Wówczas należy wymusić wypalanie. Jeśli wymuszenie wypalania się nie powiedzie, to prawdopodobnie wymagana będzie regeneracja filtra DPF.

Kiedy wypalać DPF

DPF powinniśmy wypalić lub gdy samochód przekaże nam taki komunikat, lub gdy odczujemy spadek mocy i wzrost zużycia paliwa, które są pierwszymi objawami niedrożności filtra.

Jeżeli już silnik wyświetli nam komunikat o konieczności wypalenia DPF, możemy wymusić je na kilka sposobów. Jeżeli nie mamy innej możliwości, możemy zrobić to na postoju. Musimy przez pewien czas utrzymywać podwyższone obroty silnika, które pozwolą mu na utrzymanie odpowiedniej temperatury, a sterownik podając odpowiednie dodatkowe dawki paliwa wypali zanieczyszczenia z filtra. Trwa to zwykle kilkanaście minut. Nie powinno się przeprowadzać tej procedury w garażach, ani przydomowych, ani podziemnych. Z rury wydechowej podczas wypalania leci nieco więcej spalin, jednak w sprawnym silniku nie powinno być to zbyt zauważalne.

Wypalanie DPF podczas jazdy

Lepsze skutki będzie miało jednak wypalanie DPF podczas jazdy. Zwykle odbywa się ono właśnie wtedy, nie zauważamy tego, ale jeżeli na desce wyświetli się już komunikat, powinniśmy z rozmysłem doprowadzić do wypalania. Należy utrzymać wówczas przez dłuższy czas prędkość obrotową silnika na poziomie od 3000 do 3500 obr/min, zwykle jeżeli nie poruszamy się po drodze szybkiego ruchu, autostradzie, lub innej drodze gdzie dozwolona jest nieco szybsza jazda, to by osiągnąć taki poziom należy jechać na niższym biegu (nie najwyższym, zwykle będzie to bieg czwarty, ale zależy to od przełożeń w naszej skrzyni). Sterownik silnika rozpoznając odpowiednie warunki zainicjuje wypalanie zanieczyszczeń z filtra DPF zgodnie z założoną przez producenta procedurą. Do pełnego wypalenia się zanieczyszczeń zwykle wystarcza około 20 kilometrów przejechanych w ten sposób. Jeżeli nie jeździmy zbyt często w dłuższe trasy, warto od czasu do czasu wybrać się na dłuższą przejażdżkę w tym celu.

Wypalanie DPF w trybie serwisowym

Jeżeli przerwiemy wymuszoną wcześniej procedurę wypalania na postoju i sterownik nie chce znów jej rozpocząć z powodu błędu, lub jeżeli czujemy objawy zapchania filtra, a samochód nie wyświetla komunikatu o problemach z drożnością DPF, możemy dokonać tego w warunkach serwisowych. Dokonuje się tego za pomocą komputera wpiętego poprzez interfejs magistrali CAN, czyli standardowe złącze diagnostyczne znajdujące się w każdym samochodzie. Zaletą tego rozwiązania jest to, że można przed procedurą dokonać diagnostyki, odczytać ciśnienia gazów wydechowych przed i za filtrem, dzięki czemu możemy się zorientować czy obserwowane objawy wynikają z niedrożności filtra, czy z innych problemów mechanicznych. Jeżeli okaże się, że faktycznie występują problemy z filtrem można uruchomić z poziomu komputera serwisowego procedurę wypalania, można jej dokonać na postoju lub w ruchu. Po dokonaniu czyszczenia znów można zmierzyć ciśnienia gazów wydechowych, co będzie wskaźnikiem skuteczności wypalania. Jeżeli wypalanie serwisowe DPF nie będzie w stanie poradzić sobie z zanieczyszczeniem, wówczas konieczna będzie regeneracja lub wymiana DPF.

Warto przy okazji takiego zabiegu także zdiagnozować inne elementy silnika i jego sterowania, ponieważ ich awaria może przyczyniać się do powstawania nadmiernej ilości cząstek stałych, które zapychają filtr.